Urartu’nun Bekçisi: 62 Yıllık Tarihin Sessiz Tanığı
Van'ın Gürpınar ilçesinde yer alan Urartu dönemine ait Çavuştepe Kalesi, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi'nden Prof. Dr. Arif Erzen'in 1961-1986 yılları arasında yürüttüğü kazılarla ortaya çıkarıldı. Bu tarihi kalede tam 62 yıldır, son 19 yılı gönüllü olarak olmak üzere, bekçilik yapan Mehmet Kuşman, 84 yaşında ve 11 çocuk babası. Onu özel kılan ise dünyada Urartuca bilen sadece 12 kişiden biri olması.
Kuşman, Urartuca öğrendiği süreçte Van Kalesi'ndeki kitabeleri bir deftere yazarak, İran ve Suriye’ye gidip bu kitabeler üzerinde çalışmış. 22 yıl boyunca, ancak 650 Urartuca kelime öğrenebilmiş. Emekliliğinden sonra Çavuştepe Kalesi'ndeki kulübesinde Urartuca yazılı tabletler ve kolyeler yaparak geçimini sağlamaya devam ediyor.
Ancak, Kuşman'a göre Urartuca, kendisinden sonra bu bölgede kaybolmaya mahkûm. Bu dili öğrenmek için bugüne kadar kimsenin kendisine gelmediğini belirten Kuşman, "Benden sonra Urartuca lisanı buralarda ölecek" diyor. Sağlığı elverdiği sürece bu işi yapmaya kararlı olan Kuşman, kazı evinin faaliyete geçmesiyle kulübesinin ne olacağını bilmiyor. Bir çocuğu bu dili öğrense de, yoğun iş temposu nedeniyle devam edemiyor.
Kuşman, "Urartuca öğrenmek için devamlı kitap okumak lazım, ama benden sonra bu dili sürdürecek kimse yok" diye konuştu.
