Van'daki (Wan) besiciler, artan yem, gübre ve saman fiyatlarının getirdiği yüksek girdi maliyetleri nedeniyle ciddi ekonomik sıkıntılarla karşı karşıya. Hayvan fiyatlarında büyük bir değişiklik olmasına rağmen, fiyatların yükselmesi beşicileri zor durumda bıraktı. Büyükbaş hayvan besicilerinden Nizam Coşkun , geçen yıl bir torba kepeğin 150 TL iken bu yıl 280 TL'ye yükseldiğini belirterek, "Türk parasının değeri kalmadı. Böyle giderse hayvancılığı bırakacağız" dedi. Coşkun ayrıca, peynir ve sütün ucuza toplanmasına rağmen piyasalarda pahalı satıldığını vurguladı.
Girdi Maliyetleri Yükseldi, Kar Düşüyor
Bir başka besici olan Hanzade Aslan , kepek, ot ve saman fiyatlarının aşırı yüksek olduğunu belirterek, "Hayvanı ucuz fiyata alsak da yüksek girdi maliyetleri nedeniyle zarar ediyoruz. Bu kadar pahalılığın nedeni yüksek enflasyon" dedi. Nizamettin Kızıltaş ise yem, arpa ve saman fiyatlarındaki artışın ve fiyatlara yansımadığını belirtti ve "Bizden 300 TL'ye alıyorlar, piyasada 500-600 TL'ye satıyorlar. Hayvancılığı bitirenler, ömrü" kullandı.
Savaş ve Ekonomik Kriz Besiciliği Vuruyor
Besiciler, ekonomideki durgunluğun ve yüksek maliyetlerin en büyük nedenlerinden birinin savaş olduğunu ifade etti. Aziz Başaran , özellikle Van'daki sert kış koşullarına dikkat ederek, "Kışlar çok sert geçiyor ve masraflar neredeyse iki oldu. Savaş, ekonomik krizlerin devam edeceğini ileri sürdü" dedi.
Erdal Poyraz , yem fiyatlarının hızla arttığını, ancak fiyatlarının sabit kaldığını belirtti, "Geçen yıl 150 bin TL masraf yaparken, bu yıl aynı miktardaki hayvan için 400 bin TL'ye yakın masrafım olacak. Satarsam zarar etmek, beslesem de zarar vermek istiyorum" diye konuştu.
Hükümetin Eleştirilmesi ve Çözüm Önerisi
Besiciler, hükümet politikalarını eleştirerek, Fesih Beyaztaş , "Türkiye ekonomisi çökmüş durumda, böyle giderse düzelme de olmayacak" dedi. Şaban Aslan ise hayvanın bulunduğu bölgedeki durgunluğu alım noktasına bağlanmaya bağlayarak, yeni bir hesap belki bir çözüm getirebileceğini, eski ancaksi gibi gelmeyi ifade etti.
MEHMET GÜLEŞ/MA