2023-2024 Eğitim Öğretim yılının başlaması ile birlikte ek kaynak tartışmaları da yeniden gündemdeki yerini aldı. Öğretmen F.D. eğitimde ek kaynak ve ek kaynakların belli yayın evlerinden alınmasının eğitimde FETÖ’cü anlayışın halen kendisini dayatması olarak yorumlarken, Eğitim Sen Van Şube Başkanı Murat Atabay ise mevcut eğitim sisteminde ek kaynak almanın zorunlu olduğunu belirterek, “varolan eğitim sistemi sınav endeksli bir eğitim sistemi. MEB’in verdiği kaynaklar ise bu sisteme uyumlu değil. Özellikle merkez okullar başarıyı hedeflediklerinden, zorunlu olarak ek kaynaklara yönelmektedirler” ifadelerini kullandı.
ÖZEM HABER: MUHİTTİN BOTAN
2023-2024 Eğitim Öğretim yılı başlarken, yaşanan ekonomik kriz ve fahiş fiyat artışları velileri kara kara düşündürüyor. Geçen yıllara nazaran fiyatı 4-5 kat artan kırtasiye malzemeleri velileri kara kara düşündürürken, ek kaynak alımları velileri daha da zor durumda bırakıyor.
BAKANLIKTAN EK KAYNAK YÖNETMELİĞİ
Eylül 2021 yılında Milli Eğitim Bakanlığı yayımladığı genelgede ek kaynaklar konusuna değinerek, “Bakanlık tarafından belirlenmeyen ders kitapları ile okutulacak diğer eğitim araçları öğrencilere aldırılamaz" tespitine yer veriliyor ve ardından şu ifadeler kullanılıyor: "Söz konusu madde hükmüne ve daha önceden yapılan uyarılara rağmen Bakanlığımıza ulaşan dönüşlerden okullarımızda yardımcı materyallerin (öğrenci çalışma kitabı, öğretmen ve öğrencilere kaynak ve yardımcı olacak basılı ve elektronik ortamdaki her türlü ders araçları) sınıf içerisinde kullanıldığı, bu materyallerden ödev verildiği ve dolayısıyla velilerin de eğitim materyallerini almaya mecbur kaldıkları anlaşılmaktadır. Öğrenme-öğretme süreçlerinde uygun eğitsel materyal kullanımı; öğrencilerin bilgileri hatırlaması, pekiştirmesi, öğrenmelerinin kolaylaşması ve zenginleşmesi, derse katılımlarının artması açısından önemli katkılar sunmaktadır.
Bu nedenle, öğretmen ve öğrencilerimize dağıtımı yapılan ders kitaplarının yanında öğrenme-öğretme sürecine destek olmak için birbirinden farklı eğitsel özellikleri ile amaçları olan ve yazımız eki listede detayları bulunan yardımcı kaynaklar Bakanlığımız tarafından yayımlanıp kullanıcıların erişimine açılmaktadır. Bakanlığımızca öğretmen ve öğrencilerimize dağıtımı yapılan ders kitapları ve ek listede yer alan yardımcı kaynakların dışındaki diğer materyallerin; okullarda/kurumlarda reklam ve tanıtımının yapılmasına izin verilmemesi ve velilere maddi külfet oluşturacak uygulamalardan kaçınılması gerekmektedir. Bu kapsamda yönetici ve öğretmenlerimizin konu hakkında bilgilendirilmeleri hususunda gereğini rica ederim."
Genelgeden de anlaşılacağı üzere bakanlık, “siz herhangi bir materyal aldıramazsınız, alınması gereken her türlü kaynak ve ek kaynağı biz hazırlayıp vereceğiz” denilmektedir.
‘EĞİTİM SİSTEMİ VE MEB’İN VERDİĞİ KAYNAKLI UYUMSUZ’
Şuan varolan eğitim sisteminin yanlış olduğunu savunan Eğitim Sen Van Şube Başkanı Murat Atabay, bu eğitim sisteminin hem öğrencileri hem de eğitim emekçilerini haksız bir yarışın içerisine soktuğunu kaydederek, “şuanki eğitim sistemi, sınav odaklı bir sistem. Kişinin yeteneğini, ilgi alanlarını ortaya çıkartan bir eğitim sistemi değil. Dolayısıyla tasvip ettiğimiz bir sistem değil. Bu bir yana, bakanlığın basımını yaptırdığı kaynaklar ile eğitim sistemi de uyumlu değil” dedi.
Bakanlığın kaynak, ek kaynak alımını bir nevi yasakladığını, ancak eğitim sisteminin de sınav endeksli bir sistem olduğunu, bakanlığın dağıttığı kaynakların ise bunu karşılamadığını söyleyerek, “böyle olunca, özellikle de merkez okullar başarıyı hedeflediklerinden zorunlu olarak ek kaynaklara yöneliyor. Çünkü okul başarısı artırmak, LSG’de, YKS’de daha fazla başarılı öğrenci çıkartmak için ek kaynak aldırıyorlar. Öğretmenler de sınıflarının en başarılı sınıf olması için onlar da ek kaynak aldırmak zorunda kalıyorlar” dedi.
‘OKUL DA ÖĞRETMEN DE VAROLAN EĞİTİM SİSTEMİ İÇERİSİNDE BAŞARILI OLMAYI HEDEFLİYORLAR’
Atabay, eğitim sisteminin, test odaklı olduğunu hatırlatarak, “öğrencilerin mümkün merketebe daha çok soru çözmesi gerekiyor. Çünkü başarı ölçütü sınavlar olan bir eğitim sisteminden bahsediyoruz. Okulun başarısı, öğretmenin başarısı, öğrencinin başarısı bu şekilde belirleniyor. Dolayısıyla öğretmen mevcut eğitim sistemi içerisinde en iyi başarıyı yakalamak için çabalıyor ve ek kaynak aldırmak durumunda kalıyor” şeklinde konuştu.
‘BELLİ YAYIN EVLERİ VE KIRTASİYELER ÖN PLANA ÇIKIYOR’
Belli yayın evlerine yönelik kaynakların alınmasına yönelik de değirlendirmelerde bulunan Atabay, “Zaman zaman, ‘sınavlarda şu yayın evlerine ait kaynaklarda sorular çıktı’ gibisinden şeyler konuşuluyor. FETÖ’de de benzer şeyler vardı. Kendilerine yakın yayın evleri ile anlaşır, onların yayınevlerinden çıkan yayınlardan sorular çıkardı. Böylece her kes onların kaynaklarına yönelirdi” dedi. Her ilde anlaşmalı olunan belli kırtasiyelerin bulunduğunu, aynı şekilde anlaşmalı olunan yayın evlerinin bulunduğunu söyleyen Atabay, “Hükümet kendisine yakın yayın evleri ile çalışıyor, onları ön plana çıkartıyor. Merkezi ve yerel tekelleşme var” değerlendirmesini yaptı.
‘ÖĞRETMENLER YAYIN EVLERİNE SORU SATIYOR’
MEB’in verdiği kaynak ve ek kaynakların sınav ve başarı odaklı olmadığını hatırlatan Atabay, “çok sayıda öğretmen yayın evlerine soru satıyor. Ciddi bir organizasyon ve emeğin karşılığı verilerek kaliteli, sınav odaklı, sisteme uyğun kaynaklar oluşturulabilir. Tekrardan altını çizmekte fayda var, biz bu eğitim sisteminin kesinlikle yanlış olduğunu belirtiyoruz. Ama madem sistem değiştirilmiyor, o halde sistem ile uyumlu kaynak ve ek kaynaklar dağıtın” şeklinde konuştu.
‘EK KAYNAK EĞİTİMDE FIRSAT EŞİTLİĞİNİ YOK EDİYOR’
Meselenin ek kaynak alıp almamanın ötesine geçitiğini de kaydeden Atabay, “Eğitimde ciddi bir fırsat eşitsizliği var. Örneğin, Ankara’nın Çankaya ilçesinde eğitim gören bir öğrenci ile Van’da eğitim gören bir öğrenci aynı koşyullara ve fırsata sahip olabilir mi? Aynı şeyi Van için de söyleyelim; Van’ın merkez okullarında eğitim gören bir çocuk ile kentin ücra köşelerinde eğitim gören çocuklar aynı fırsata mı sahiptir? Bu sorulara olumlu cevaplar vermek mümkün değil. Alınan ek kaynaklar, bahsettiğimiz eğitimde fırsat eşitliğini adeta ortadan kaldırıyor. Bu ekonomik koşullarda zar zor geçimlerini sağlayan aileler, ek kaynak alma koşullarına sahip değiller. Dolayısıyla kimi okullar sınavlara çok daha iyi hazırlanırken, kimi okullar da bundan oldukça uzakta. O okullarda bulunan öğretmenler ek kaynak almak isteseler de velilerin yoğun tepkisi ile karşılaşıyorlar” dedi.
‘ÇOCUKLAR EĞİTİMDEN DIŞLANIYOR’
Devam eden ekonomik krizin sanılandan çok daha derin olduğunu da sözlerine ekleyen Atabay, “ne yazık ki okula aç gelen çocuklar var. Kendi çocuğuna bir lokma bir şeyler hazırlama şansına sahip olamayan aileler, ek kaynak nasıl alsınlar ki? Ama sistem de bu şekilde, çocukların geleceği de bu sistem üzerinden yekilleniyor. Haliyle her yönüyle fırsat eşitliğini ortadan kaldıran bir durum ile karşı karşıyayız. Tüm bu söylediklerimizi bir araya getirdiğimizide, mevcut sistem ve ekonomik durum yan yana getirildiğinide, ekonomik dumununa göre çocukların eğitimden dışlandıklarını görüyoruz” tespitinde bulundu.
ÖĞRETMEN F.D.: BAŞARIYA ODAKLANAN OKULLAR EK KAYNAK ALMAK ZORUNDA
Van’da bir ortaokulda öğretmen olan F.D. de ek kaynak alımının zorunluğu olduğunu kaydederek, “bizlerin sistemi benimseyip benimsemediği bir yana, mevcut sistemde başarılı olan öğrenci, öğretmen ve okulların ek kaynak almaktan başka seçenekleri yok. Özellikle de merkez okullar başarı odaklı okullar olduğundan ek kaynak alıyorlar” dedi.
Merkezi sınavlarda sorular sorular ile dağıtılan kaynak ve ek kaynakların pek bir alakasının olmadığını da söyleyen öğretmen F.D. eğitimde FETÖ anlayışının halen de kendisini dayattığını söylerken, mevcut eğitim sisteminde fırsat eşitsizliğinin daha da derinleştiğini sözlerine ekledi.
VELİLER ÖĞRETMENLERİ ŞİKAYET EDİYOR
Ek kaynak alımı, velilerin de hoşnutsuzluğuna yol açıyor. Kimi veliler kaynak alımına yanaşmıyorken, kimi veliler de çareyi öğretmenleri ve okul idaresini şikayet etmekte buluyor.
Ek kaynak talebinde bulunulmasından rahatsız olan Ayşe isimli bir veli, çareyi “Şikayet Var” yazmakta buluyor ve şikayetini yu şekilde dile getiriyor:
“Kardeşim devlet okuluna gidiyor. Neredeyse tüm hocalar kaynak kitap istiyor. İngilizce hocasının istediği kitap seti ise 3.500 TL. Bunu zorunlu kılıyorlar ve bundan ders işleyip sınav yapıyorlar. O zaman MEB neden kitap dağıtıyor? Neden kaynak kitap aldırmak okullarda yasaklanmıyor? MEB'in dağıttığı kitaplar derslerde kullanılmayacaksa boşuna kağıt israfı yapılıyor. Buna bir çare bulunmalı. Herkesin bu kadar durumu olsa devlet okuluna değil özel okula gönderirdik. Devlet okullarında kaynak kitaplar yasaklanmalı. Bu konuda acil dönüş yapılmasını talep ediyorum.”
