Millet İttifakı düzenlediği toplantı ile “Ortak Mutabakat Metni”ni deklere etti. 240 sayfadan oluşan metin, 9 ana başlık 75 alt başlık ve 2 bin 300'den fazla vaatten oluşuyor. Türkiye’nin temel sorunlarının görmezden gelindiği ortak mutabakat metni, tartışma ve eleştirileri beraberinde getirdi.
MUHİTTİN BOTAN / AJANS65
CHP, İYİ Parti, Saadet Partisi, Gelecek Partisi, DEVA Partisi ve Demokrat Parti liderlerinin oluşturduğu Millet İttifakı, uzun süredir üzerinde çalışılan ‘Ortak Politikalar Mutabakat Metni’ni kamuoyuna duyurdu. Congresium Kongre ve Sergi Merkezi’nde gerçekleşen açıklamada ortak cumhurbaşkanı adayının vaatlerini içeren seçim beyannamesi deklare edildi.
‘Mevcut sistem devlet için bir beka sorununa dönüşmüştür’
Mutabakat metninin giriş kısmında, “ülkemiz, Cumhuriyet tarihinin en derin yönetim ve ekonomik krizlerinden birini yaşamaktadır. Toplumsal, siyasal ve ekonomik sorunlar her geçen gün artmaktadır. Bu krizin en temel sebebi ‘Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’ ile keyfi ve kural tanımaz yönetim anlayışıdır. Mevcut sistem Devlet için bir beka sorununa dönüşmüştür” değerlendirmesinin yer aldığı metinde, Millet İttifakına vurgu yapılarak, “altı siyasi partinin birlik içinde bu krizi aşmak, derin sorunlarımızı demokratik hukuk devleti ilkeleri doğrultusunda, güçlendirilmiş parlamenter sisteme geçerek, çoğulculuk ve katılımcılık temelinde çözmek hedefiyle bir araya geldik” denildi.
Ortak Politikalar Mutabakat Metni şu başlıklardan oluşuyor:
- Hukuk, adalet yargı,
- Kamu yönetimi,
- Yolsuzlukla mücadele, şeffaflık ve denetim,
- Ekonomi, finans ve istihdam,
- Bilim, Ar-Ge, yenilikçilik, girişimcilik ve dijital dönüşüm,
- Sektörel politikalar,
- Eğitim ve öğretim,
- Sosyal politikalar ve
- Dış politika, savunma, güvenlik ve göç
Salona birlikte girdiler
'Ortak Politikalar Mutabakat Metni'nin kamuoyuna açıklandığı toplantıya CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu, İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener, Saadet Partisi lideri Temel Karamollaoğlu, DEVA Partisi lideri Ali Babacan, Gelecek Partisi lideri Ahmet Davutoğlu ve Demokrat Parti Genel Başkanı Gültekin Uysal birlikte geldi.
‘Kayyım uygulamasına son vereceğiz’
Toplantıda bir de video gösterisi yapıldı. Video gösterisinde yapılacaklar sıralandı. Kayyım uygulamaların son verileceğine ilişkin yapılan sunumda, izleyicilerden büyük destek aldı.
Millet İttifakı temsilcilerinin program hakkındaki konuşmalarında dikkat çekici başlıklar öne çıktı.
‘Milletimiz için beka meselesi oldu’
İlk olarak CHP Genel Başkan Yardımcısı Faik Öztrak sahneye çıkarak bir konuşma yaptı. Öztrak, “Kontrolsüz güç güç değildir, felakettir. Milletimiz bunu Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nde gördü. Milletimiz için beka sorunu oldu” değerlendirmesini yapan Öztrak, yeni bir Meclis iç tüzüğü hazırlayarak, torba kanun uygulamasına son vereceklerini söyledi.
‘Cumhurbaşkanı sadece bir kez seçilecek’
Meclis’te kesin hesap komisyonu kuracaklarını söyleyen Öztrak, “cumhurbaşkanı yedi yıl için sadece bir kez seçilecek. Başbakan’ı yönetimde etkili hale getireceğiz. OHAL işlemleri yargı denetimine bağlı olacak. Hakimler ve Savcılar kurulu kaldırılacak. Bunun yerine iki kurul kuracak ve Adalet Bakanı kurullarda yer almayacak” dedi.
Öztrak konuşmasına şu şekilde devam etti:
“Özel yetkili mahkemelere son vereceğiz. Tutuklamanın istisna olması ilkesi için gerekli tedbirleri alacağız. Anayasa Mahkemesi üyeliklerine hülle yoluyla atama yapılmasını önleyeceğiz. Seçim barajını yüzde 3’e düşüreceğiz. Basın özgürlüğünü sağlayacağız. Kamu yönetiminin eşitlik, tarafsızlık, liyakat ilkelerine göre yeniden düzenleyeceğiz. Cumhurbaşkanlığı bünyesindeki ofisleri ve kurulları lağvedeceğiz.”
‘Sarayları halkın kullanımına açacağız’
CHP’li Öztrak’tan sonra DEVA Partisi Genel Başkan Yardımcısı İbrahim Çanakçı sahne aldı. Çanakçı, hayat pahalılığını sonlandıracaklarını, enflasyonla tavizsiz mücadele edeceklerini, kişi başı milli geliri beş yılda iki katına çıkaracaklarını, 5 milyon yeni istihdam yaratacaklarını ve yoksulluğu bitireceklerini kaydetti. Çanakçı, hükümetin şatafat içerisinde kamu açığını halının altına süpürdüğünü söyleyerek, “Cumhurbaşkanlığını Çankaya Köşkü’ne taşıyacağız. Cumhurbaşkanlığına tahsisli yalı sarayları halkın kullanımına açacağız. Cumhurbaşkanlığına kayıtlı uçakları satıp orman yangını için uçak alacağız. Ülkemizin kaynaklarını Kanal İstanbul gibi rant projeleri yerine tarım için sulama projelerine kullanacağız” açıklamasını yaptı.
'Eğitimi yeniden yapılandıracağız'
^Sonrasında Demokrat Parti Genel Başkan Yardımcısı Bülent Şahinalp konuşma yaptı. Şahinalp, YÖK’ün kaldırılacağını, akademisyenlerin ifade özgürlüğünün sağlanacağını, köy okullarında taşımalı eğitime son verileceğini söyleyerek, “Tüm öğrenci ve gençlere aylık 5 GB ücretsiz internet vereceğiz. Her okula fiber internet bağlantısı sağlayacağız. Sosyal medya üzerindeki ifade özgürlüğünü koruyacağız. Dijital varlıkların ödeme sistemleriyle entegrasyonunu sağlayacağız. Fikri, vicdanı hür nesiller yetiştireceğiz. Eğitimi tüm paydaşların katılımıyla yeniden yapılandıracağız” diyerek, 4+4+4 eğitim sistemine son verileceğini, 1+5+4+3 sistemini hayata geçireceklerini, yeni yurt binaları yapılacağını ve üniversite kampusları etrafındaki binaların kiralanması yoluyla yurt sorununun çözüleceğini açıkladı.
'Kanal İstanbul projesi göreve başladığımız gün iptal edilecek'
Gelecek Partisi Genel Başkan Yardımcısı Feridun Bilgin programa ilişkin değerlendirmesini yaptı. Bilgin, telif haklarına dair düzenleme yapacaklarını, festival yasaklarına son vereceklerini, iklim kanunu çıkaracaklarını, kalıcı yaz saati uygulamasına son vereceklerini, orman yangınıyla mücadelede milli filo kuracaklarını, kişi başına düşen yeşil alan sayısını iki katına çıkaracaklarını, yeni bir maden yasası oluşturacaklarını, hayvan yasasını hayata geçireceklerini, ilk konut alımında tapu harcı alınmayacağını ifade eden Bilgin, “Ticaret Bakanlığını, Esnaf ve Ticaret Bakanlığı şeklinde yeniden yapılandıracağız. Esnafımızın salgın sürecinde kullandığı kredilerin faizleri ile BAĞ-KUR ve vergi borçlarının faizlerini silecek, kalan anaparanın uygun vadede ödenmesini sağlayacağız. Esnafımıza emekli olabilmesi için, geriye doğru borçlanma hakkı tanıyacağız. Esnafımızın, kısa çalışma ödeneği gibi gelir kaybını telafi edecek uygulamalardan faydalanmasını sağlayacağız. Küçük esnafımızı zincir marketler, büyük marketler, AVM’ler karşısında korumak ve haksız rekabeti önlemek amacıyla, gerekli düzenlemeleri hızla hayata geçireceğiz” değerlendirmesinde bulundu.
‘Çocuklara karşı cinsel istismara karşı tüm önlemler alınacak’
Sosyal politikalara ilişkin sunumunu yapan İYİ Parti Genel Başkan Yardımcısı Ümit Özlale, yoksulluğu ülkenin hafızasından sileceklerini söyledi. Devlet okullarına giden öğrencilere ücretsiz kahvaltı ve öğlen yemeği verileceğini kaydeden Özlale, çocukları cinsel istismara karşı koruyacak tüm önlemlerin alınacağını sözlerine ekledi.
8 Mart'ta kadınların idari izinli olacağını, gençlerden pasaport ücreti alınmayacağını belirten Özlale, sosyal yardımlar için de hak temelli bir sistem kurulacağını kaydetti.
'Uluslararası sözleşmelere geri dönülecek'
Kadın, Aile ve Çocuk Bakanlığı kurulacağını söyleyen Özlale, tüm uluslararası sözleşmelere geri dönüleceğini ifade ederek "Biliyoruz ki İstanbul Sözleşmesi yaşatır" dedi. Uyuşturucu sorunu konusundaki vaatlere de değinen Özlale, uyuşturucu cezalarının iki katına çıkarılacağını belirterek, "İktdarımızda çetelerle boy boy fotoğraf çektiren bir İçişleri Bakanı olmayacak" dedi.
'Ülkemizin tampon bölge olmasına izin vermeyeceğiz'
Dış politika ve göç alanında atılacak adımlara dair Millet İttifakı'nın vaatlerini Saadet Partisi Genel Başkan Yardımcısı Sabri Tekir anlattı. Avrupa Birliği’ne tam üyelik sürecinde ilgili ülkelerle tam diyalog içerisinde çalışılacağını, İsrail-Filistin arasındaki sorunlara çözüm bulunması için ilgili taraflarla görüşeceklerini ifade eden Tekir, “Düzensiz göçü engelleyip, ülkemizin tampon bölge olmasına izin vermeyeceğiz. Geri gönderme merkezlerinin sayısını ve kapasitesini artıracağız. Gayrimenkul alımı karşılığı vatandaşlık almalarına izin vermeyeceğiz. Geçici koruma altındaki Suriyelileri kontrol altında en kısa sürede ülkelerine dönmelerini sağlayacağız” ifadelerini kullandı.
Mutabakat metnine birçok kesimden eleştiri
Ortak mutabakat metninin açıklanması ile birlikte bir çok kesimden eleştiriler de gelmeye başladı. Özellikle Kürt sorunu konusunda yeteri düzeyde bir çözümün yer almadığı eleştirilerin başında geldi.
Eleştirilere konu olan diğer başlıklar şu şekilde sıralandı:
- Azınlıklar meselesi
- İstanbul Sözleşmesi
- Aile tanımı yer almadı
- Tarikatlar ve laiklik konuları kapsam dışı kaldı