Reuters haber ajansı, Ukrayna'da Rusya'nın ilhak ettiği bölgelerde üretilen kömürün büyük bölümünün Türkiye'ye satıldığını yazdı. Ajans, satıcıların ihracatı doğruladığını, Türkiye'deki yetkililerin ise yorum yapmayı reddettiğini aktardı.
AJANS65 TV - Ukrayna'nın doğusunda Rusya tarafından ilhak edilen bölgelerden çıkarılan kömürün Türkiye'ye ihraç edildiği öne sürüldü. İngiliz haber ajansı Reuters'ın incelediği Rus gümrük kayıtlarına göre, Donetsk ve Luhansk'ta üretilen en az 14,3 milyon dolar değerindeki 160 bin 400 ton kömür bu yılın temmuz ve şubat ayları arasında Türkiye'ye satıldı. Gümrük verilerinde listelenen üç üretici, söz konusu sevkiyatları doğrularken Türkiye'deki ilgili bakanlıklar yorum talebine yanıt vermedi.
TOPLAM KÖMÜR İHRACATININ YÜZDE 95'İ TÜRKİYE'YE
Reuters'a göre, ABD ve Avrupa Birliği'nin aksine Rusya ya da Ukrayna'nın Moskova tarafından ilhak edilen bölgelerden yaptığı ticareti kısıtlamayan Türkiye, söz konusu dönemde en az 10 üreticiden kömür satın aldı. Veriler, bu dönemde Türkiye'ye yapılan ihracatın, toplam sevkiyatın yüzde 95'ini oluşturduğunu ortaya koydu.
ALICILARIN BAĞLANTILARI YA DA NİHAİ FAYDALANICILAR TESPİT EDİLEMEDİ
Interfax haber ajansının Spark Rus şirketleri veri tabanına göre, kömür satışı yapan firmalar Rusya'da ve Ukrayna'nın ilhak edilmiş topraklarında kayıtlı. Gümrük verilerine göre, satın alan şirketler de Hong Kong, Birleşik Arap Emirlikleri, Belize ve British Virgin Adaları'na kayıtlı. Listede herhangi bir Türk şirketinin olmadığı bilgisi de paylaşıldı. Ancak Reuters ajansı, gümrük verilerinde Donetsk'de üretilen kömürün 2022 yılında Türkiye'ye ya da diğer ülkelere sevkiyatına ilişkin herhangi bir bilgi bulamadığını aktardı. Reuters, alıcıların bağlantılarını bulamadığı gibi nihai faydalanıcıların kim olduğunu da tespit edemedi.
SEVKİYAT İKİ ŞEHİR ÜZERİNDEN YAPILMIŞ
Ancak, ayrılıkçı Donetsk Halk Cumhuriyeti'nin (DNR) o dönemki lideri Vitaliy Khotsenko'nun, bölgeden halihazırda Türkiye'ye kömür ihracı yapılıdğını ve kömürün buradan Orta Doğu ve Afrika'daki pazarlara gittiğini söylediği biliniyor. Rusya Federal Gümrük Servisi, Reuters'ın sorularına verdiği yanıtta, şubat 2022'den bu yana dış ticaret istatistiklerinin yayınlanmasının askıya alındığını söyledi. Eldeki verilerse kömürün nasıl ihraç edildiğine dair tam bir resim sunmuyor. Ancak bir kısmının Rusya'nın güneyindeki liman kenti Rostov üzerinden, bir kısmının da Donetsk ve Luhansk'a demiryolu bağlantısı olan Karadeniz limanı Novorossiisk üzerinden gittiğini gösteriyor. Reuters, kömürün bir kısmının mı yoksa tamamının mı Türkiye'den yeniden ihraç edildiğini belirleyemediğini de aktardı.
'TİCARİ SIR' SAVUNMASI
Ajans, Türkiye'ye ihracat yapan 10 madencilik şirketine ulaşmaya çalıştığını ve bunlardan sadece dördüne ulaşabildiğini belirtti. Buna göre, özel maden şirketi Nedra-06’nın direktörü Anton Nadeyev, sevkiyatları doğrulayarak detay vermekten kaçındı. Nadeyev, "Bunlar halihazırda bizim ticaret sırrımız" dedi. Donetsk'te faaliyet gösteren iş insanı Denis Karashchuk da sevkiyatları teyit etti.
TÜRKİYE'NİN KÖMÜRDEN ELDE ETTİĞİ ELEKTRİK YÜZDE 25 ARTTI
Öte yandan, sevkiyatın diğer tarafında önemli bir kömür tüketicisi ve ithalatçısı olan Türkiye, kömürün elektrik üretimindeki payını artırarak küresel eğilime karşı çıkıyor. Resmi verilere göre Türkiye, bu yılın ilk yarısında ithal kömürden 31,5 milyon megavat saat (MWh) elektrik üreterek 2022'nin aynı dönemine göre dörtte bir oranında artış gösterdiği de biliniyor.
ABD: UKRAYNA'NIN DOĞAL KAYNAKLARI UKRAYNA HALKININDIR
Ajans, ABD Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Matthew Miller'a Türkiye'ye yapılan sevkiyatların sorulduğunu ve "Bu tür ticaret raporlarından haberdarız, ancak spesifik bulgularınız hakkında yorum yapamayız" yanıtını aldığı da aktarıldı. Buna göre Miller, "Rusya'nın Ukrayna'nın doğal kaynaklarının çalınmasından kazanç sağlamaya yönelik her türlü girişimini lanetliyoruz. Ukrayna'nın doğal kaynakları Ukrayna halkına aittir" ifadelerini kullandı. Ajansın ulaşmayı denediği Avrupa Komisyonu yetkilileri ise yorum yapmayı reddetti.