5 Haziran Dünya Çevre Günü dolayısıyla Van ÇEVDER basın açıklaması düzenledi. Yapılan açıklamada, gerekli tedbirlerin alınmaması durumunda birkaç yıla kalmaz Van Denizinin uzaydan daha farklı görüleceği kaydedildi.
AJANS65 TV - Van Çevre Tarihi Eserleri Koruma ve Geliştirme Derneği (Van ÇEVDER) 5 Haziran Dünya Çevre Günü dolayısıyla basın açıklaması düzenledi. ÇEVDER adına basın açıklamasını Evin IŞIk şaptı. Yapılan basın açıklamasında Işık, 5 Haziran Dünya Çevre Gününün tarihi geçmişine değinerek, “1972 yılında İsveç’in Stockholm kentinde düzenlenen Birleşmiş Milletler Çevre Konferansında “5 Haziran” Dünya Çevre Günü olarak kabul edildi ve 1994 yılından bu yana her yıl 5 Haziran’da tüm dünyada çevrenin korunmasına yönelik farkındalık yaratılması ve eylemlerde bulunulması için çeşitli etkinlikler düzenleniyor” bilgisine yer verdi.
‘Yalnızca Bir Dünya’
Açıklamanın devamında Işık, 1973 yılında “Yalnızca Bir Dünya” sloganıyla kutlanmaya başlanan ve her yıl farklı çevre sorunun ele alındığı Dünya Çevre Günü’nün bu yılki temasının, “Plastik Kirliliğine Çözümler” olduğunu söyledi. Bu yıl tüm dünyada plastiklerin çevresel bozulmanın kaynağı olduğunu belirten Işık, insanların plastik kullanımından vazgeçmeye, sürdürülebilir ürünleri kullanmaya; hükümetler ise plastik ürünlerin kullanımını azaltmak için politikalar geliştirmeye ve uygulamaya davet edileceğini kaydetti.
‘Dünyada her yıl 400 milyon ton plastik üretiliyor’
Dünyada her yıl yaklaşık 400 milyon ton plastik atığın üretildiğini, bunların yarısının tek kullanımlık ürünlerden oluştuğuna dikkat Çeken ÇEVDER Aktivisti Evin Işık, “Dünya Doğayı Koruma Vakfı (WWF) tarafından hazırlanan bir raporda Akdeniz’deki atıkların % 95’ini plastik maddelerin oluşturduğu ve Akdeniz’in bir ‘plastik denizi ya da havuzu’ olma riski ile karşı karşıya kaldığı vurgulanıyor. Bu plastik atıklar göllere ve denizlere ulaşarak, İnsanlarda dahil olmak üzere tüm canlı yaşamını tehdit etmektedir. Kapitalist sisteme hizmet etmek üzere ithal çöp alınması utancı ile ülke dünyanın vahşi çöp depolama alanına dönüştürülmüştür. Biran önce bu ithal çöplerin ülkeye girişi yasaklanmalıdır” şeklinde konuştu.
‘Çevresel önlemlerin alınması elzemdir’
Işık şu ifadelere yer verdi:
“Yaşadığımız şehrin durumunu ele alacak olursak, İlimizin çağdaş yaşanılabilir bir kent olması için çevresel önlemlerin alınması elzemdir. Fakat günümüzdeki kent fotoğrafı bize hiçte yaşanabilir çağdaş bir kent görüntüsü vermemekte hatta böyle devam ederse uzun yıllar boyunca daha kötüye giden bir karşımıza çıkacaktır.
Coğrafik yapısı nedeniyle doğa harikası olan, 1726 rakımındaki Van Denizi ilimiz ve bölgemiz için en büyük turizm getirisi ve istihdam kaynağıdır. 430 km sınırı olan ve her metresinde ayrı güzellik barındıran, Uzaydan görünen Dünyanın en Güzeli olarak tescillenen Van Denizinin kanalizasyon ve evsel atıklarla kirletilmesi içler acısı bir durumdur. Aynı zamanda küresel ısınma ile Van Denizindeki canlı yaşamı ciddi anlamda tehdit altındadır. Tescilli güzelliği olan Van Denizinin böyle devam ederse belki birkaç yıl sonra uzaydan çok daha farklı şekillerde fotoğraflanacağı ve bu güzellikte olmayacağı aşikardır.”
Evin Işık alınması gereken önlemleri de şu şekilde sıraladı:
- Kıyıların tüm canlılara açık olması, bölgesinin konumuna göre hassas alan, nitelikli alan, sürdürülebilir kontrollü kullanım alanı olarak ilan edilmeli veya Van Koruma Kanunu bir an önce çıkarılarak uygulamaya konulmalıdır.
- Uçan Balık İnci Kefalinin yaşama ve üreme koşullarının önündeki engeller kaldırılmalıdır. Günümüzdeki iklim krizi ve yanlış su politikalarının neden olduğu akarsuların debisinin düşmesi ile artık inci kefalinin yaşama alanları giderek daraltmaktadır. Yağışın olduğu dönemde suyun debisi ile akarsulara ulaşabilen inci kefalinin kuraklık nedeniyle debisi düşen akarsulardan dönüş yolculuğunu tamamlaması kendisi ve gelecek nesilleri için olmayacaktır.
- Van Gölü havzasında yer alan gerek endemik tür olan gerekse de mevsimsel göç kuşlarının sulak alan ve sazlıklardaki yaşamının idamesi için tüm koşullar oluşturulmalıdır.
- Van Gölü havzasında yer alan bütün yerleşim alanlarının ileri biyolojik arıtmalarının yapılması, yapılanların da hiçbir mazeret göstermeksizin tekniğine uygun çalıştırılması sağlanmalıdır.
- HES’lerin, taş ve kum ocaklarının doğaya zarar vermeyecek şekilde imalat yapmaları ve denetlenmesi sağlanmalıdır.
- Güvenlik adı altında bölgede yapılan güvenlik barajları, güvenlik yolları, güvenlik duvarı gibi anlamsız uygulamalardan vazgeçilmelidir.
- Ormanlaşma oranının %1’in altında olduğu İlimizde birde yeşil alan yetersizliğine çok acil önlemler alınmalıdır. Sazlıklar ve sulak alanlar korunarak canlı çeşitliliğinin yaşam alanları korunmalıdır.
- Van Denizine bağlı akarsu, dere, kanal bağlantıları ile taşınan evsel atıkların, Van denizine ulaşması engellenmelidir.
- 3621 Sayılı Kanun gereği tüm sahiller, tüm canlılara açılarak 100 metrelik kıyı kenar çizgisine uyumalıdır.
- Güneşin başkenti olan ve 365 günün 300 gün civarında güneşli gün sayısı olan ilimizde doğaya zararlı enerjiler yerine GES ve RES’lerden faydalanılmalıdır.
- Van genelinde günlük 1150 ton evsel atık çıkarılmaktadır. Katı atık tesislerine gelen atık miktarı ise günlük yaklaşık olarak 550 ton civarındadır. Yetkili mercilerin maliyet ve diğer sebepleri bahane ederek günde 600 tona yakın çöpü doğaya bırakarak doğa katliamına neden olmaktadırlar.”