Havaların ısınmaya başlaması ile birlikte düğün sezonu da açıldı. Bölgenin önemli yardımlaşma geleneklerinden bir tanesi olan düğünlerde para atmanın, bu amacından saparak gösterişe dönüşmesi toplumun ezinci çoğunluğunu büyük zorluklarla karşı karşıya bırakıyor. İddiaya göre Van’ın Başkale ilçesinde 3 çocuk babası Ferdi Alp baldızının düğününe gidebilmek için para temin edemeyince evinde yaşamına son verdi.
MUHİTTİN BOTAN / AJANS65 TV
Havaların ısınmaya başlaması ile birlikte düğün sezonu da açıldı. Düğünlerde takı takma önemli bir gelenek olarak varlığını devam ettirirken, son yıllarda bu gelenek yardımlaşmanın ötesinde, bir gösterişe dönüştü. “En çok para kimin düğününde atıldı”, “aşiret düğününde şu kadar para, altın geldi” gibisinden basının da ilgi gösterdiği haberler sonrasında, düğünlerdeki yardımlaşmalar amacını aşarak güç gösterisine dönüştü.
DÜĞÜN SEZONUNDA İNSANLAR BORÇ YÜKÜ ALTINDA EZİLİR HALE GELDİ
Eski Kürt geleneklerinde evlenecek olan çiftlere tüm tanıdıklar dost ve akrabalar düğüne giderek, hem sevinçlerini paylaşır, hem de yardımlaşma maksadıyla gelin ve damada xelat(takı) takarlardı. Bu yapılırken, çoğu zaman takıyı takan ve takıyı alanlar dışında kimse ne atıldığını bilmezdi. Ancak bu gelenek değişerek, içi boşaltıldı, yardımlaşmanın ötesinde insanları borç bataklığına sürükleyen bir angaryaya dönüştü. Bazen haftada 4-5 düğüne gitmek zorunda kalan aileler oluyor. Her düğünde bin TL civarında para takılıyor. Ekonomik zorlukların yükselmesi, enflasyon karşısında TL’nin değer yitirmesi sonucunda bu miktar daha da artar oldu. Böylelikle haftalık 4-5 bin TL ödemek durumunda kalan aileler oluyor. 7-8 ay boyunca bunun bu şekilde devam ettiği düşünülecek olursa, maddi durumları düşük olan aileler için bu çok büyük bir soruna dönüşüyor. Özellikle ekonomik kriz ile birlikte gelirin düştüğü, giderin de tavan yaptığı bu dönemde düğünler insanları kara kara düşündürmeye başlıyor.
MAHALLE BASKISINDAN DOLAYI DÜĞÜNLERE GİTMEK ZORUNLU
Bölgede herkes dost akraba, dolayısıyla birbirlerini tanıyor. Birinin düğününe gitmeyenlerin düğününe de kimseler gitmiyor. Haliyle maddi gücü olsun olmasın her kes herkesin düğününe gitmek durumunda kalıyor. Ancak giderken, düğüne atacağı parayı nasıl kazanacağını, sonraki haftalarda gideceği başka düğünlerde atacağı parayı nereden bulacağını da kara kara düşünür oldu!
İLKİN TELEFONUNU SATMAK İSTEDİ, SATAMAYINCA YAŞAMINA SON VERDİ
Düğün sezonunun başlaması ile birlikte insanların yaşadığı maddi zorluklar, düğünleri daha bir zorlu kıldı. Bırakalım düğünlerde para atmayı, günlük olarak ailesinin en temel ihtiyaçlarını bile karşılamakta zorluk çekenleri çok daha zor günler bekliyor.
Van’ın Başkale ilçesinde ikamet eden Ferdi Alp, davet edildiği baldızının düğüne gidebilmek için para temin etmesi gerekiyordu. Para temin edemeyince telefonunu satışa çıkartıyor. Fakat telefonu, kendisine gerekli olan parayı karşılayamıyor. Psikolojik bunalıma girdiği iddia edilen Ferdi Alp, eşini ve çocuklarını düğüne bıraktıktan sonra evinde intihar ediyor.
Böylelikle ekonomik kriz ve amacından sapan bir gelenek bir gencin yaşamına mal olurken, 3 çocuğu da babasız bırakıyor. Geride 3 çocuğu ile kalan anneyi ise çok daha zor günler bekliyor…