Yeşil Sol Parti Van Milletvekili Mahmut Dindar Van Büyükşehir belediyesi başta olmak üzere kayyım atanan belediyelere yönelik meclis araştırması talep etti. Dindar meclis araştırmasına gerekçe olarak da, belediyeye ait gayrimenkullerin ya ücretsiz veya ederinin çok altında bir ücret ile devredildiğini, belediyeye ait alınması gereken borç ve kiraların alınmadığını, bu kapsamda kamuoyuna yönelik bir bilgilendirmenin yapılmadığını gösterdi.
HABER MERKEZİ / AJANS65 TV
AJANS65 TV - Yeşil Sol Parti Van Milletvekili Mahmut Dindar kayyım atanan belediyelere yönelik meclis araştırması talep etti. Meclis başkanlığına verdiği dilekçede Dindar, “Türkiye halkın seçimle belirlenen iradesine yönelik bir saldırı olan ve anti demokratik bir teamül haline gelen kayyum uygulaması hukuk devletinde olmaması gereken bir kurumdur. Kayyum uygulamasıyla milyonlarca seçmenin Anayasa’nın 127 maddesi başta olmak üzere birçok anayasal hakla seçtiği belediye yönetimleri; muğlak, belirsiz ve keyfi iddialarla yıllarca gasp edilmiştir” ifadelerine yer verdi.
‘HUKUK DIŞI UYGULAMALAR OLAĞAN SÜREÇTE DE SÜRDÜ’
Dindar şu ifadelere yer verdi:
“2016 yılında OHAL koşullarında ve KHK’lerle başlatılan bu hukuk dışı ve anti demokratik uygulama olağan dönemde de sürdürülmüştür. Türkiye’nin dünya demokrasi liginde alt sıralara düşmesi, uluslararası hukuk-adalet-demokrasi-barış ve basın özgürlüğü indekslerinde daha gerilere düşmesi Türkiye’de anti-demokratikleşme eğiliminin kurumsallaşmasının bir sonucudur. Yerel demokrasiyi kökten tehdit eden kayyum uygulamalarının en temel sonuçlarından bir tanesi belediye özerkliğini yok etmesi ve belediyenin mali, idari ve karar almasında halkın katılımını kısıtlamasıdır. Kayyum atanan belediyeler yerel halka fiilen kapatılmıştır. Kayyum uygulaması ile şeffaflık, hesap verebilirlik, hizmette halka yakınlık, halkın denetimi gibi temel ilkeler yok edilmiştir. 2016’dan bu yana hukuk dışı bir şekilde uygulanan, halkın iradesini gasp eden ve yerel demokrasiyi yok eden kayyum uygulamasını açığa çıkardığı hukuki, toplumsal ve sosyolojik yıkımları tespit etmek, hukuk dışı uygulamaya son vermek, bu haksız uygulamadan nemalanan kişi ve kurumları demokratik denetim çerçevesinde denetlemek Türkiye’nin en temel ihtiyacıdır.”
‘KAYYIMLARIN DENETİMİ YAPILMADI’
Meclis araştırması talebinin gerekçesine yönelik de değerlendirmelerde bulunan Dindar, “Türkiye’de yerel yönetimler Anayasa’nın 127. Maddesi kapsamında halkın yerel ihtiyaçlarını karşılamak üzere kuruluş esasları kanunla belirtilen ve karar organları, gene kanunda gösterilen, seçmenler tarafından seçilerek oluşturulan kamu tüzelkişileridir. Bilindiği üzere OHAL KHK’leri ile Demokratik Bölgeler Partisi’nin 2014 yılında seçimle kazandığı tüm belediyelere 2016 yılından itibaren kayyımlar atandı. Van Büyükşehir Belediyesi gibi birçok yerde ise kayyımlar defalarca değiştirildi. Kayyımların kamuoyunda veya belediye meclislerinde denetimi ise şeffaf bir şekilde yapılamadı” değerlendirmesi dikkat çekti.
‘BELEDİYE BORÇLANDIRILDI, GAYRİMENKULLERİ BEDELSİZ ELDEN ÇIKARTILDI’
Dindar meclis araştırmasının gerekçesinin devamında şu ifadelere yer verdi:
“Van Büyükşehir Belediyesi özelinde ise 31 Mart 2019 yerel seçimlerinde HDP Belediye Eş Başkan Adayları 65 bin oy farkıyla seçimleri kazanmış ve Nisan 2019’da yeni bir dönem başlatılmış, halk tarafından seçilen belediye yönetiminin tespitlerine göre belediye kayyum döneminde 1,1 milyar TL borçlandırılmış, belediyeye ait gayrı menkuller ya satışa çıkarılmış ya da belediye hizmetleri ile ilgisi olmayan kurumların envanterine karşılıksız veya değerinin çok altında bir değerin altında devredilmiştir. Halkın 31 mart seçimlerinden görevden uzaklaştırdığı kayyumlar 19 Ağustos 2019 tarihinde Van Büyükşehir Belediyesi de dahil birçok belediyeye yeniden atanmıştır. Halkın kayyumluktan uzaklaştırdığı kayyum M. Emin BİLMEZ 19 Ağustos 2019’da yeniden kayyum olarak atandı ancak hakkındaki çeşitli iddialar nedeniyle 12 Mayıs 2022 tarihinde görevden alındı. Kayyum M. Emin Bilmez’in üzerine kayyum olarak atanan Ozan BALCI’nın da belediyeyi borçlandırma ve belediyeye ait gayrı menkulleri bedelsiz veya bedeli altında devretme politikasını devam ettirdiği ifade edilmektedir.
‘KAYYIMLAR YA GÖREVDEN ALINDI YADA MESLEKTEN İHRAÇ EDİLDİ’
Sadece Van büyükşehir belediyesinde değil İpekyolu belediyesi başta olmak üzere birçok belediyede kayyum olarak atananlar çeşitli gerekçelerle ya görevden alınmış ve yerlerine yeni kayyumlar atanmış ya da meslekten ihraç edilmiştir. Atanan kayyumlar halkın oylarıyla seçilmiş belediye meclisini de fiilen feshetmiştir. Halkın denetimine kapalı olan ve seçilmiş iradeye hesap vermeyen mevcut hukuk dışı yapı belediyenin borçlarını tahsil etmemekte, belediyenin kiraladığı yerlerin kirasını toplamamakta ve yerel seçimlere giderken belediyeyi bir enkaz haline dönüştürmektedir. Anti demokratik ve hukuk dışı kayyum uygulamaları sadece Van’da değil onlarca belediyede keyfi bir şekilde uygulanmıştır.
‘GAYRİMENKULLER YEREL HİZMET İLE ALAKASI OLMAYAN KURUMLARA VERİLDİ’
Kayyumlar belediyeleri borçlandırmış, belediyelere ait gayrı menkulleri yerel yönetimler ve belediye hizmetleri ile ilgisi olmayan kurumlara devretmiştir. 7 yıl içerisinde Belediye bütçelerini herhangi bir kamuoyu denetimine tabi olmadan harcayan kayyumlar, doğrudan temin yöntemi başta olmak üzere denetimsiz bir şekilde milyarlarca bütçeyi harcamıştır. 2016-2023 yılları arasında kayyum atanan Belediyelere ait olup diğer kamu kurumlarına devredilen, satılan, kiralanan gayrı menkul listesinin açığa çıkarılması gereklidir. Yapılan bu işlemlerin hukuki gerekçeleri kamuoyuna açıklanmalıdır. Kayyımlar döneminde borçlanma, bütçe kullanımı, gayrı menkul satım ve kiralama işlerindeki usulsüzlükler için bir denetim, inceleme ve soruşturma planlanmalıdır. Belediyelere ait taşınmazların seçilmiş belediye meclislerine danışılmadan satışı ve devri hukuka uygun olmamasına rağmen birçok satış ve devir gerçekleştirilmiştir.
‘VOTAŞ’TAN ALINMASI GEREKEN MİLYONLARCA BORÇ TAHSİL EDİLMEDİ’
Van büyükşehir belediyesi özelinde VOTAŞ’tan alınması gereken milyonlarca borç tahsil edilmemiştir. Benzer durumlar birçok belediyede mevcuttur. Van’da Park AVM için bugüne kadar belediyeye aktarılan kira geliri kamuoyuna açıklanmamıştır. Halka hesap vermeyen kayyımların halkın kullanımında olması gereken belediye mülklerini satmasının yasal bir gerekçesi yoktur. Öte yandan birçok kayyum görevleri sırasında yolsuzluk, irtikap, rüşvet ve diğer suçlar nedeniyle görevden alınmış, meslekten ihraç edilmiştir. Görevleri boyunca ve görev devirleri sırasında kayyumlar ve 2. Dereceye kadar yakınlarının mal varlığı artışları denetlenmelidir. Görevden atılan veya uzaklaştırılan kayyumların atılma ve uzaklaştırma gerekçeleri kamuoyuna açıklanmalıdır.”
Dindar, aynı şekilde İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya’nın yazılı olarak yanıtlaması talebiyle soru önergesi verdi.
