Çevre ve Ekoloji
Ay’da Yaşamı Mümkün Kılan Yeni Enerji Kaynağı Geliştirildi

Bilim insanlarının geliştirdiği yeni bir enerji kaynağı astronotların Dünya’nın uydusu Ay’da uzun bir süre bulunmasına imkan tanıyacak.
AJANS65 TV – Astronotların Ay’da uzun bir süre boyunca bulunmasına imkan sağlayacak yeni bir enerji kaynağı geliştirildi. Galler’deki Bangor Üniversitesi’nden bilim insanları, üste yaşamı mümkün kılmak için haşhaş tohumu kadar küçük nükleer hücreler geliştirdi. Projede yer alan Prof. Simon Middlebrugh, bunun zorlu fakat eğlenceli bir süreç olduğunu söyledi. NASA’nın Artemis Programı kapsamında 2030 civarında Ay’da bir üs kurulması hedefleniyor.
‘AY’A İNDİKTEN SONRA GÜVENLE ÇALIŞABİLİRLER’
Bangor Üniversitesi’nin Rolls Royce, İngiltere Uzay Ajansı ve ABD’deki Los Alamos Ulusal Laboratuvarı ortaklığında geliştirdiği teknoloji, bütün nükleer enerji santralinin bir araba boyutunda olmasını sağlıyor. Mars’a yolculukta da bir durak olarak kullanılabilecek Ay, modern teknolojiler için gerekli pek çok kaynağa sahip. Bu kaynakların yerinde kullanımı, oradan diğer gezegenlere gitmeyi daha kolay kılabilir. Prof. Middleburgh, önümüzdeki aylarda nükleer yakıtı her yönden testlere tabi tutacaklarını söyledi.
Ay’da atmosfer olmadığı için hava sıcaklığı -248 dereceye kadar düşüyor. Üniversitenin geliştirdiği ve Trisofuel adlı nükleer yakıt, Rolls Royce’un üreteceği mikro nükleer santralde kullanılacak. Prof. Middleburgh, bu santralin bir rokete yüklenerek Ay’a götürülmesinin mümkün olduğunu söyledi. Santralin uzay yolcuğundaki basınç, sarsıntı ve ivme etkilerinden nasıl etkileneceği, önümüzdeki süreçte yapılan testlerle anlaşılacak. Fakat Prof. Simon Middleburgh, tasarımlarından umutlu. Middleburgh, “Bunlar uzay yolculuğunun ardından Ay’a indikten sonra güvenle çalışabilecek yapılar” bilgisini paylaştı.
Hindistan’ın uzay aracı ağustos ayında Ay’ın güney kutbuna iniş yapan ilk araç olmuştu. Bu bölgede su buzu arayacak Hindistan, bunu başarabilirse Ay yolculuklarının geleceği değişebilir. Öte yandan, Prof. Middleburgh, geliştirdikleri teknolojinin elektriği kesilen afet bölgelerinde de kullanılabileceği öngörüsünde de bulundu.
‘2030’LARDA ABD VE ÇİN’İN BİRER ÜSSÜ OLACAK’
Bangor Üniversitesi’nden başka bir ekip ise uzay roketleri için nükleer itki kaynakları geliştiriyor. Ekibin başındaki Dr. Phylis Makurunje, yeni sistemlerinin çok güçlü bir itki sağladığını ve mevcut teknolojilerle 9 aydan uzun olan Mars yolculuğunun böylece 6 aya ineceğini açıkladı. Jeopolitik üzerine çalışan gazeteci ve yazar Tim Marshall’a göre yakıt konusundaki gelişmeler, Ay’ın güney kutbuna gidiş yarışını etkiledi.
Marshall, 2030’larda Ay’da bir Çin üssü bir de ABD liderliğinde bir üs olmasını bekliyor. Marshall, konuyla ilgili şu bilgileri paylaştı:
“Bundan emin sayılırım çünkü büyük güçler bu yarışın dışında kalmayı göze alamaz. Çinliler ilk tuğlayı 2028’de koyarak bunu yapan ilk ülke olmayı hedefliyorlar. 2030’ların başında muhtemelen Çin’inki de ABD liderliğinde yapılan da tamamlanmış olacaktır. 21. yüzyıl teknolojileri için gerekli olan Titanyum, lityum, silikon, demir ve başka minerallerin de Ay’da bulunduğunu tahmin ediliyor. Tam miktarları bilinmese de şirketler bunları ekonomik olarak işlenebilir görüyor. Fakat uzayın ticarileşmesi, işleri daha karışık hale getirebilir.
Uzayın kullanımına ait Uzay Anlaşması 1967’de yazıldı. Hâlâ bir taslağa benziyor ve üzerinden 50 yıl geçtikten sonra çağ dışı kaldı. O zamanlar modern teknoloji yoktu ve uzay yarışı günümüzdeki gibi şirketler arasında değil devletler arasında yapılıyordu. Birleşmiş Milletler’de kabul edilecek yeni kurallar olmazsa, herkes uzayda istediğini yapabilir ve bu da tehlikeli durumlara yol açabilir.” (BBC Türkçe)
Çevre ve Ekoloji
Van ÇEVDER’den Örnek Yasa Tasarısı Teklifi

Türkiye’de çevreye dönük işlenen suçlara her gün yenileri eklenirken, Van ÇEVDER’den çok önemli bir adım geldi. Ekokırım Yasası Teklifi, Van ÇEVDER’in düzenleyeceği bir basın toplantısı ile kamuoyunun dikkatine sunulacak. Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne (TBMM) sunulacak olan bu teklif, çevreye yönelik ciddi zararları suç olarak tanımlayarak, doğanın haklarını koruma altına almayı hedefliyor.
ÖZEL HABER: İDRİS YILMAZ
AJANS65 TV – Çevreye yönelik ciddi ihlallerin yaşandığı günümüzde, bunu engelleyecek ciddi derecede yasaların olmaması, var olan yasaların ise eksik uygulanması veya hiç uygulanmaması çevrecilerin büyük tepkisi ile karşılayır. Bu kapsamda hazırlıklarını sürdüren çevreciler, Türkiye’nin çevre koruma çabalarında yeni bir sayfayı açmayı hedefliylorlar. Bu kapsamda hazırlanan Ekokırım Yasası Teklifi, Van ÇEVDER’in düzenleyeceği bir basın toplantısı ile kamuoyunun dikkatine sunulacak. Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne (TBMM) sunulacak olan bu teklif, çevreye yönelik ciddi zararları suç olarak tanımlayarak, doğanın haklarını koruma altına almayı hedefliyor.
MEVCUT YASALARA EKLEMELER YAPILIYOR

Ekokırım Yasası, çevre aktivistleri ve yurttaşlar tarafından, mevcut Türk Ceza Kanunu’na eklemeler yaparak hazırlandı. Kanun teklifinin arkasında, iklim değişikliği ve çevresel tahribatın ciddi sonuçlarına yönelik artan farkındalık yer alıyor. Avukat Arif Ali Cangı, bu yasa teklifinin hazırlanmasında bilim insanlarının iklim kriziyle ilgili uyarılarının ve çevresel tahribatın önlenmesi gerektiğine dair görüşlerinin etkili olduğunu belirtiyor.
YASA İÇİN ÜLKE GENELİNDEN 25 BİN ISLAK İMZA TOPLANDI
“Ekokırımı durduralım, doğayı onarmaya başlayalım” sloganıyla yürütülen kampanya, Türkiye’nin dört bir yanından 25 bin ıslak imza topladı. Bu imzalar, yasa teklifinin TBMM’ye sunulması için kritik öneme sahip. Avukat Cangı, ekokırım suçunun tanımlanması ve yasalara dahil edilmesinin sadece Türkiye için değil, aynı zamanda uluslararası hukuk için de önemli bir adım olduğunu vurguluyor.
Bu teklif, çevreye ağır hasar veren eylemleri, özellikle de bilinçli ve keyfi olarak işlenenleri suç kapsamına alıyor. Ekokırım suçunun işlenmesi durumunda, faillere ağır cezalar öngörülüyor, bu da çevresel korumanın ciddiyetini ve önemini vurguluyor.
Van ÇEVDER’in basın toplantısı, bu önemli yasa teklifinin ayrıntılarını ve bölgesel çevre sorunlarına dair farkındalığı artırmayı amaçlıyor. Toplantı, 28 Kasım 2023 tarihinde saat 13:30’da ÇEVDER Toplantı Salonu’nda gerçekleştirilecek. Bu toplantı, yasa teklifinin etkilerini ve çevre üzerindeki uzun vadeli sonuçlarını daha geniş bir kitleye ulaştırmayı hedefliyor.
Çevre ve Ekoloji
Ülke Genelinde Şiddetli Hava Koşulları İçin AFAD’dan Kritik Uyarılar
AFAD, ülke genelinde şiddetli yağış ve fırtına için 41 ile turuncu, 31 ile sarı uyarı yayımladı.

Türkiye’nin dört bir yanını etkilemesi beklenen yoğun sağanak yağış ve fırtına sebebiyle, Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD), ülke genelindeki 41 ile ‘Turuncu’, 31 ile ise ‘Sarı’ seviye hava durumu uyarısı yayımladı. AFAD’ın yaptığı değerlendirmeler, Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nün son verilerine dayanıyor.
Bu uyarıların ardından, ilgili valilikler, kaymakamlıklar ve il AFAD müdürlükleri bilgilendirildi. Uyarı seviyesi yüksek olan bölgelerde AFAD ekipleri herhangi bir olumsuzluğa karşı teyakkuz halinde bulunuyor.
AFAD, vatandaşları özellikle sel, su baskını, yıldırım düşmesi, heyelan, yerel dolu yağışları, çatı uçmaları, ağaç ve direk devrilmeleri, soba ve baca zehirlenmeleri, buzlanma ve don olaylarına karşı dikkatli olmaları konusunda uyardı. Ayrıca, bu hava koşullarının ulaşımı da olumsuz etkileyebileceği belirtildi.
Turuncu uyarı seviyesindeki iller arasında İstanbul, Antalya, Adana, Bursa gibi büyükşehirlerin yanı sıra, Erzurum, Hakkari ve Şırnak gibi doğu illeri de yer alıyor. Sarı uyarı verilen iller ise Ankara, İzmir, Gaziantep ve Eskişehir gibi metropol şehirlerle birlikte, Artvin, Muş ve Siirt gibi doğu bölgelerini de kapsıyor.
AFAD, tüm vatandaşları ve ilgili kurumları, bu şiddetli hava koşulları sırasında alınması gereken önlemler ve güvenlik tedbirleri konusunda bilinçli ve hazırlıklı olmaya çağırıyor.
Çevre ve Ekoloji
Meteoroloji Van ve Birçok İl İçin Uyarıda Bulundu
Ajans65tv-Meteoroloji’den 66 kente sarı ve turuncu kod uyarısı: Türkiye genelinde kuvvetli yağış ve fırtına bekleniyor.

Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nün 18 Kasım hava durumu raporuna göre, Türkiye’nin çoğu bölgesinde kuvvetli yağışlar bekleniyor. Özellikle Van ve çevresi ile Doğu Anadolu’nun batısında hava parçalı ve çok bulutlu olacak.
Son değerlendirmelere göre, Trabzon, Rize, Iğdır ve Van çevreleri ile Artvin’in kıyı kesimleri dışında kalan tüm Türkiye yağışlı geçecek. Marmara, Ege, Akdeniz, İç Anadolu, Batı ve Orta Karadeniz’in iç kesimleri, Güneydoğu Anadolu ve Samsun çevrelerinde yağışların kuvvetli, Antalya’nın doğusunda ise yer yer çok kuvvetli olması bekleniyor.
Yağışlar, genellikle yağmur ve sağanak şeklinde olurken, Batı Karadeniz’in iç kesimlerinin yüksekleri, Kırklareli, Bursa, Bilecik, Eskişehir, Kayseri ve Sivas’ın yüksek kesimleri ile Afyonkarahisar ve Kütahya çevrelerinde karla karışık yağmur ve yer yer kar şeklinde olacak.
Meteoroloji, beklenen kuvvetli yağış ve fırtına nedeniyle 66 kente sarı ve turuncu kodlu uyarıda bulundu. Hava sıcaklığının güney ve batı bölgelerde yağışla birlikte hissedilir derecede azalacağı, kuzey ve iç kesimlerde ise lodosla birlikte artacağı tahmin ediliyor.
Rüzgar, genellikle güney ve batıdan eserken, Marmara ve Kıyı Ege’de kuzey ve kuzeybatı yönlerden orta, yer yer kuvvetli, Marmara ve Ege’de fırtına, Akdeniz, İç Anadolu’nun güney ve doğusu, Doğu Karadeniz’in iç kesimleri ve Doğu Anadolu’nun batısında kuvvetli fırtına şeklinde esecek.
Yağışların ve rüzgarın kuvvetli olması nedeniyle ani sel, yerel su baskını, taşkın, çatı uçması, ağaç devrilmesi, ulaşımda aksamalar ve soba ile baca gazı zehirlenmeleri gibi olumsuzluklara karşı dikkatli ve tedbirli olunması gerekmektedir.
Çevre ve Ekoloji
Tatvan’ın Bozayıları ve İnsan Etkileşimi
Nemrut Krater Gölü’ndeki bozayılar, insani etkileşimiyle tehlikede. Uzmanlar, doğal yaşamın maliyetine saygı ve gereksizliğin önlenmesi konusunda uyarıyor.

Bitlis’in Tatvan ilçesinde, Nemrut Krater Gölü’nün eteklerinde yaşayan bozayılar, son zamanlarda yerel gündemde sıkça yer alıyor. Bu bölge, dünyanın ikinci büyük krater gölüne ev sahipliği yapmakta ve bozayıların sevimli görüntüleriyle dikkat çekiyor. Ancak, bu ayıların artan saldırgan davranışları, halk arasında endişeye yol açıyor. Basın ve yerel halk tarafından kaydedilen görüntüler, bozayıların giderek agresifleştiğini gösteriyor, bu da çeşitli tehlikeleri beraberinde getiriyor.
Yiyecek Arayışında Bozayılar
Bozayıların davranış değişikliklerinin bir nedeni, bölgeyi ziyaret eden piknikçiler tarafından bırakılan yiyecekler olabilir. Bu yiyeceklerle beslenen bozayılar, gündüzleri daha sık görülmeye başladı. Karınları acıktıkça, insanların bulunduğu alanlara kadar gelen bu hayvanlara, bazen vatandaşlar tarafından yiyecek veriliyor. Bu durum, bozayıların doğal yaşam alanlarının ihlal edilmesine ve onların agresif davranışlar sergilemesine neden oluyor.
Bozayılar ve İnsan Etkileşiminin Tehlikeleri
Her gün binlerce ziyaretçinin akın ettiği Nemrut kalderası, bozayılar için zorlu bir yaşam alanına dönüşmüş durumda. Gönüllü Veteriner Hekimler ve Teknikerler Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Ömer Ateş, bozayıların agresif davranışlarının, doğal yaşam alanlarının ihlal edilmesinden kaynaklandığını belirtiyor. Ateş, vatandaşların bölgeye giden ziyaretçilerin ayıları elleriyle beslemekten vazgeçmeleri gerektiğini vurguluyor. İhlallerin devam etmesi halinde daha vahim sonuçlarla karşılaşılabileceği konusunda uyarılarda bulunuyor.
Doğa Gözlemcilerinden Önemli Uyarılar
Bitlis Eren Üniversitesi Öğretim Üyesi ve Doğa Gözlemcisi Dr. Cihan Önen, bozayıların özellikle mangal ve çöp kokusu nedeniyle insanlara daha fazla görünür hale geldiğini belirtiyor. Önen, vatandaşların ayılarla evcil hayvanmış gibi oynamalarının son derece tehlikeli olduğunu ifade ediyor. Piknikçilerin bölgeye bıraktığı atıklardan dolayı ayıların sayısında artış olduğunu ve bu durumun tehlikeli olduğunu vurguluyor. Önen, vatandaşların bu tehlikeli etkileşimden vazgeçmeleri gerektiğini söylüyor.
Bu haber, https://media4democracy.org için EMRULLAH TÜZÜN‘ün hazırladığı içeriklerden derlenmiştir.
Çevre ve Ekoloji
Van’da VASKİ’nin Fahiş Su Faturaları Meclis Gündeminde
Van’da su faturaları krizi: Yüksek ücretler, haciz tehditleri ve adaletsizlikler TBMM gündeminde!

HEDEP Van Milletvekili Mahmut Dindar, Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne (TBMM) sunulan bir soru önergesiyle, Van’daki su yönetimi ve faturalandırma sorunlarına dikkat çekti. Dindar, “Van’da su faturalarının Türkiye genelindeki en yüksek bedellere sahip olduğu ve haksız yere eklenen yüksek vergiler ve avukatlık ücretleri nedeniyle yurttaşların mağdur edildiğini” belirtti.
Haciz ve İcra Tehdidi: Vanlıların Su Borcu Çilesi
Dindar’ın önergesinde vurgulandığı üzere, Van halkı icra ve haciz tehditleriyle karşı karşıya. “Yurttaşlarımız, su faturalarını ödeyememeleri durumunda sularının kesilmesi, icra ve haciz takipleriyle karşılaşmakta ve bu durum hukuki olmaktan uzaktır” diyerek, yaşanan mağduriyeti dile getirdi.
Mahmut Dindar’dan TBMM’ye Soru Önergesi: Adaletsiz Uygulamalar Mercek Altında
Önergede, VASKİ’nin siyasi ayrımcılık iddiaları da gündeme getirildi. Dindar, “VASKİ Yönetiminin siyasi saiklerle ayrımcılık yaptığı ve iktidar partisiyle bağlantılı avukatlar üzerinden yürütülen haciz işlemlerinin yasaya aykırı olduğu” ifadelerini kullanarak, iddiaların ciddiyetini vurguladı.
Yurttaşların Çığlığı: Van’daki Su Zamları ve Haksız Tahsilatlar
Dindar, 25 bin yurttaşın icraya verildiği ve bu kişilerden haksız yoldan avukatlık vekalet ücreti talep edildiği konusuna dikkat çekti. “Bu durum hukuk dışıdır ve büyük bir mağduriyet yaratmaktadır” diyerek, Van halkının yaşadığı zorlukları dile getirdi.
Van Su Yönetimindeki Usulsüzlükler: Resmi Soruşturma Talebi
Önergede ayrıca su hakkının korunması ve suyun temel bir kamu hizmeti olarak hijyenik koşullarda sunulmasının önemi vurgulandı. Dindar, İşsiz ve yoksul vatandaşlarımıza suyun ücretsiz sağlanması gerektiğini” belirterek, atılması gereken adımları işaret etti.
Bu sorunlar ışığında Adalet ve İçişleri Bakanlıklarına yöneltilen sorular, Van’daki su yönetimi ve faturalandırma uygulamalarının yasal dayanaklarını ve yurttaşlara yönelik yapılan haksız uygulamaları ele alıyor. TBMM ve ilgili bakanlıkların bu konuda atacakları adımlar, Van halkının mağduriyetini gidermeye yönelik önemli bir gelişme olacaktır.
AJANS65/HABER MERKEZİ
Çevre ve Ekoloji
Van’da 13 Maden Sahası Daha Açılıyor

HEDEP Van Milletvekili Sinan Çiftyürek, Van’da 53 maden sahası bulunduğunu, bu maden sahalarına 13 maden sahasının da yeni ekleneceğini söyledi.

AJANS65 TV – Van’da var olan 53 maden sahasına 13 maden sahasının da yeni faaliyete gireceği belirtildi. HEDEP Van Milletvekili Sinan Çiftyürek’in Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanı Alpaslan Bayraktar’ın yazılı olarak yanıtlaması talebiyle verdiği soru önergesine, Bakan Bayraktar yanıt verdi.
Soru önergesine yazılı olarak verilen yanıtta, şuan Van genelinde faaliyette olan 53 maden sahasının olduğunu, alınan yeni karar ile 13 maden sahasının da yeni faaliyete sokulacağı belirtildi.
Yeni faaliyete başlayacak maden sahalarının hangi madenlerin çıkartılacağına ilişkin ise bilgi verilmedi. (HABER MERKEZİ)
-
Bölgeden Haberler7 gün önce
Van’da Kürtçe ve İngilizce Dil Eğitimi İçin Akademy Kapılarını Açtı
-
Manşet6 gün önce
ÖZEL HABER… HEDEP’te Aday Adaylık Ücreti Ne kadar Olacak?
-
Manşet2 gün önce
Nasrallah’ın Erdoğan Konulu Karikatürü Tartışma Yarattı
-
Genel3 gün önce
Seçil Erzan’ı Tehdit Ettiler, Boş Arazide Video Çektirdiler
-
Emek & Ekonomi4 gün önce
İkinci El Araçlardan En Çok Hangilerinin Fiyatı Düştü?