Olay, 14 Temmuz 2018 tarihinde Van’ın Yalımerez Mahallesi’nde güvenlik güçleri tarafından gerçekleştirilen bir operasyonla başladı. Baskında iki kişi hayatını kaybederken, üç polis memuru da yaralandı. Yaralı polislerden biri hastanede yaşamını yitirirken, aynı aileden ikisi çocuk sekiz kişi gözaltına alındı. Gözaltına alınan kişiler, daha sonra işkenceye maruz kaldıklarını iddia etti.
Dilan Şahin, olaydan kısa süre sonra yaptığı başvuruda, gözaltında gördüğü sistematik işkence nedeniyle hamileliğinin bir hafta sonrasında bebeğini kaybettiğini belirtti. Şahin’e yönelik "örgüt üyeliği" ve "kamu görevlisine direnme" gibi suçlamalarla açılan davada, Şahin'e "örgüte üye olmamakla birlikte yardım etmek" suçlamasıyla ceza verildi. Ancak mahkeme, "hükmün açıklanmasının geriye bırakılmasına" karar verdi.
Şahin: Hamileyken İşkenceye Maruz Kaldım
Şahin, Van 5. Ağır Ceza Mahkemesi'ndeki yargılama sırasında, gözaltına alındığı gün, polislerin kendisine kötü muamelede bulunduğunu ve hamile olduğunu belirtmesine rağmen bu muameleye devam ettiklerini ifade etti. Savcılığa verdiği suç duyurusunda, iki polisin saçlarından sürükleyerek kendisini yerde sürüklediğini, karnına ve sırtına tekmeler atıldığını, bu sırada kendisine "geber" denildiğini belirtti.
Şahin, hastaneye götürüldüğünde de darp izlerine rağmen doktorun kendisini muayene etmediğini iddia etti. Ayrıca, gözaltında bulunduğu sürede bazı polislerin kendisini zorla gerçek dışı beyanlarda bulunmaya zorladığını da dile getirdi.
Kamera Kayıtları Bulunamadı
AYM’ye yapılan başvuru sırasında, gözaltı süreciyle ilgili kamera kayıtları talep edilse de, Van Emniyet Müdürlüğü’nden bu kayıtların bulunamadığı yanıtı geldi. Türkiye İnsan Hakları Vakfı’nın hazırladığı raporda ise Şahin’in yaşadıkları ile işkence iddialarının örtüştüğü tespit edildi.
Savcılık Soruşturma Yapmadı
AYM, olayla ilgili yaptığı değerlendirmede, soruşturma makamlarının Şahin’in iddialarını dikkate almadığını ve gerekli araştırmayı yapmadığını vurguladı. Savcılık, Şahin’in ifadesini almamış ve olayın tanıklarını dinlememişti. Ayrıca, Adalet Bakanlığı’nın sunduğu görüşte de Şahin’in işkenceye dair şikayetini olaydan beş ay sonra yaptığına dikkat çekilse de, işkence iddialarına yönelik herhangi bir değerlendirme yapılmamıştı.
İhlal Kararı ve Tazminat
AYM, "insan haysiyetiyle bağdaşmayan muamele yasağının" ihlal edildiğine hükmederek, kötü muameleye uğrayan kişilere dair tatmin edici ve inandırıcı bir açıklama yapma sorumluluğunun yetkili makamlara ait olduğunu hatırlattı. Soruşturma sürecinde savcılığın bu yükümlülüğünü yerine getirmediğini belirten mahkeme, Şahin’e 100 bin lira manevi tazminat ödenmesine ve olayla ilgili yeniden soruşturma başlatılmasına karar verdi.
Karar, güvenlik güçlerinin gözaltında uyguladığı şiddet ve kötü muamele iddialarına yönelik önemli bir emsal oluşturacak nitelikte.
